အရက်သောက်သူများ ၊အရက်ဖောသူများအတွက် အသက်ကယ်ဆေး ဆူးပဒေါင်းပင်
( သိလိုသည့်သူများမေးလာသဖြင့်တင်ပေးလိုက်ပါသည် )ကျွန်တော်က သုတေသီလည်း မဟုတ်သလို ဆေးဆရာလည်းမဟုတ်ပါ။အမှန်တစ်ကယ် သက်သာ ပျောက်ကင်း ချမ်းသာရလို့ မေတ္တာ စေတနာနဲ့ တင်ပေးခဲ့တာပါ။
ကျွန်တော် ဝေဒနာစဖြစ်တာက စပ့ါမယ်လွန်ခဲ့ နှစ်အနည်းငယ်ကအရက်ကို နေ့မလင်းညမလင်း တစ်နှစ်လောက် သောက်တော့ရောဂါရပါတော့တယ်။တကိုယ်လုံးဖေါယောင်ပြီးခြေလှမ်း ၁၀ လှမ်းလောက်လှမ်းပြီးရင်အရမ်းမောပြီး ထိုင် နားနေရပါတယ်။ဖေါယောင်နေတဲ့ အသားကို လက်ညှိုးနဲ့ ၂ မိနစ်လောက်ဖိထားပြီးလွှတ်လိုက်ရင် ဖိထားတဲ့ နေရာက နာရီဝက်လောက်အထိ ပြန်မပြည့်ပါဘူး။ကိုယ့်ကိုယ်ကို သေတော့မယ်လို့ နားလည်လိုက်ပါပြီ။
ကုစရာကလည်း နတ္ထိ။တိုတိုပဲပြောပါရစေ တောမှာရှိတဲ့ အဖေ အမေ တိုဆီပြန်သေမယ်ဆိုပြီး ၃မိုင်လောက်ခရီးကို ၆ နာရီမျှလောက် လျှောက်ခဲ့ရတာပါ။အဖေအမေတို့ဆီရောက်တော့ ကြားဖူးနားဝ ဆေးမြီးတိုတွေနဲ့ကုသပေမဲ့လို့ အခြေအနေက ထူးမခြားနားပါပဲ။ကျွန်နော်ကတော့ စိတ်ကိုလျှော့လိုက်ပါပြီ ဒီလိုနဲ့ နောက် ၃ ရက်လောက် အကြာမှာ အဖေတိုရဲ့ မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ရောက်လာပြီး သူူပေးတဲ့(ကျွန်တော် တင်ထားတဲ့ ဆူးပဒေါင်းပင် )ဆေးမြီးတိုနဲ့
အသက်ချမ်းသာရာ ရခဲ့ခြင်းပါ ။အခုတော့ ကျွန်တော့်ရဲ့အသက်သခင်ကျေးဇူးရှင်မရှိရှာတော့ပါဘူး။( ဆေးစပြီး စီရင်ပုံကလေး စ လိုက်ကြရအောင် နော် )ရှေးဦးစွာ ဆူးပဒေါင်းပင်ကို(နေရာဒေသလိုက်၍ အခေါ်အဝေါ်ကွဲပြားနိုင်ပါသည်။)အမြစ်မှရွှံ့များစင်ကြယ်စေရန် ရေစိမ်ပြီးအမြစ်များကိုဆေးကြောပဉ္စငါးပါး လက်လေးသစ်လောက်စီ ဓါးဖြင့် ပိုင်းကာ သန့်ပြန့်သောအိုးဖြင့် ၃ခွက် ၁ ခွက်တင်ကြိုပါ။ပိုင်းပြီသား ဆူးပဒေါင်းပသ်များကို အတိုင်းအဆမရှိ
ထည့်နိုင်ပါသည်။ဆေးကြိုပြီးသောအခါအနက်ရောင်အရည်များထွက်လာပါလိမ့်မည်။ထိုဆေးရည်များကို အဝတ်ပါးဖြင့် စစ်၍ ဒိုပါလာသကြား( ဘယဆေးဆိုင်များတွင် ဝယ်၍ရပါသည်။) ကိုအနည်းငယ် အမှုံ့ကြိတ်ထည်ပြီး ဇွန်ဖြင်မွှေကာ အအေးခံ၍ မတ်ခွက်အသေးဖြင့် စသောက်ပါ။သောက်ပြီး မိနစ်အနည်းငယ်အတွင်းဆီးကြောတင်းလာပါလိမ့်မည်။ဆီးသွားပြီး နောက်တစ်ခွက်ထပ်သောက်ပါ။အဲဒီလို ဆက်သောက်သွားပါ ၂ ရက် ၃ ရက်အတွင်း သိသာစွာ
သက်သာပျောက်က်ကင်းပါလိမ့်မည့်။အစားရှောင်စရာ မလိုပါ ဆေးသောက်နေစဉ်အတွင်းအနည်းငယ်လျှော့စားပါ။ဟောဒီပို့စ်ကို စေတနာဖြင့် ရှယ်ကြသောမိတ်ဆွေများ ပြန်လည်တင်ပြသောအခါ ဆူးပဒေါင်းပင်ရဲ့ ပုံကလေးတွေပါ အပြည့်အစုံတင်ပြကြပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။အားလုံးသော မိတ်ဆွေများ ရောဂါသက်သာပျောက်ကင်းပြီဆိုလျှင် ဝမ်းသာပါတယ်ခင်ဗျာ။
ချင်းပြည်နယ်ကအပင်များ ဆူးပဒေါင်း or လယ်ပဒူ botanicaln name Hygrophila auriculata Family Acanthaceaeအခုလိုလယ်တွေရိတ်သိမ်းတဲ့ကာလမှာကောက်သစ်ပေါ်တဲ့လမှာ ရိုးပြတ်တောတွေကြား လယ်ကန်သင် းရိုးတလျောက် ရေစပ်စပ်မှာအုပ်စုဖွဲ့ပြီး ပေါက်တတ်တဲ့ပင်ပြော့လေးတွေပါထူးခြားတာက မာကြောလှတဲ့အဝါရောင် ဆူးကြီးတွေကအဆစ်တိုင်းကထွက်နေတာပါဘဲ စူးမိရင်မလွယ်လှပါဘူး။ဒီဆူးတွေပါလို့ ဆူးပဒေါင်းလို့ခေါ်ကြတာပါ
အရင်က သိပံအမည်ကို Hygrophila spinosa လို့ခေါ်ကြတယ်ချင်းပြည်သာမက မြေပြန့်ဒေသမရွေးတွေ့နိုင်တ ဲ့အပင်လေးတွေပါ တိုင်းရင်းဆေးမှာလည်းဆေးဝင်ပင်တပင်ပါအရှင်နာဂသိန်ဆေးကျမ်းမှာတော့ Barlaria longi folia လို့ဖေါ်ပြထားတာကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာပါအခုခေတ်မှာတော့ သိပံအမည်များက ပြောင်းလွဲခဲ့တာကို မြင်နိုင်မှာပါ အရွက်တင်မက တပင်လုံးဆေးဝင်ပါတယ်ဆေးဝင်ပုံတွေကို မူရင်းဆေးကျမ်းနဲ့အတူလေ့လာနိုင်အောင်တင်ပေးလိုက်ပါတယ် ။
Crd : kothetnaing kalay
Zawgyi Version
( သိလိုသည့္သူမ်ားေမးလာသျဖင့္တင္ေပးလိုက္ပါသည္ )ကြၽန္ေတာ္က သုေတသီလည္း မဟုတ္သလို ေဆးဆရာလည္းမဟုတ္ပါ။အမွန္တစ္ကယ္ သက္သာ ေပ်ာက္ကင္း ခ်မ္းသာရလို႔ ေမတၱာ ေစတနာနဲ႔ တင္ေပးခဲ့တာပါ။
ကြၽန္ေတာ္ ေဝဒနာစျဖစ္တာက စပ့ါမယ္လြန္ခဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ကအရက္ကို ေန႔မလင္းညမလင္း တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေသာက္ေတာ့ေရာဂါရပါေတာ့တယ္။တကိုယ္လုံးေဖါေယာင္ၿပီးေျခလွမ္း ၁၀ လွမ္းေလာက္လွမ္းၿပီးရင္အရမ္းေမာၿပီး ထိုင္ နားေနရပါတယ္။ေဖါေယာင္ေနတဲ့ အသားကို လက္ညႇိဳးနဲ႔ ၂ မိနစ္ေလာက္ဖိထားၿပီးလႊတ္လိုက္ရင္ ဖိထားတဲ့ ေနရာက နာရီဝက္ေလာက္အထိ ျပန္မျပည့္ပါဘူး။ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေသေတာ့မယ္လို႔ နားလည္လိုက္ပါၿပီ။
ကုစရာကလည္း နတၳိ။တိုတိုပဲေျပာပါရေစ ေတာမွာရွိတဲ့ အေဖ အေမ တိုဆီျပန္ေသမယ္ဆိုၿပီး ၃မိုင္ေလာက္ခရီးကို ၆ နာရီမွ်ေလာက္ ေလွ်ာက္ခဲ့ရတာပါ။အေဖအေမတို႔ဆီေရာက္ေတာ့ ၾကားဖူးနားဝ ေဆးၿမီးတိုေတြနဲ႔ကုသေပမဲ့လို႔ အေျခအေနက ထူးမျခားနားပါပဲ။ကြၽန္ေနာ္ကေတာ့ စိတ္ကိုေလွ်ာ့လိုက္ပါၿပီ ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ ၃ ရက္ေလာက္ အၾကာမွာ အေဖတိုရဲ႕ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ေရာက္လာၿပီး သူူေပးတဲ့(ကြၽန္ေတာ္ တင္ထားတဲ့ ဆူးပေဒါင္းပင္ )ေဆးၿမီးတိုနဲ႔
အသက္ခ်မ္းသာရာ ရခဲ့ျခင္းပါ ။အခုေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕အသက္သခင္ေက်းဇူးရွင္မရွိရွာေတာ့ပါဘူး။( ေဆးစၿပီး စီရင္ပုံကေလး စ လိုက္ၾကရေအာင္ ေနာ္ )ေရွးဦးစြာ ဆူးပေဒါင္းပင္ကို(ေနရာေဒသလိုက္၍ အေခၚအေဝၚကြဲျပားႏိုင္ပါသည္။)အျမစ္မွ႐ႊံ႕မ်ားစင္ၾကယ္ေစရန္ ေရစိမ္ၿပီးအျမစ္မ်ားကိုေဆးေၾကာပၪၥငါးပါး လက္ေလးသစ္ေလာက္စီ ဓါးျဖင့္ ပိုင္းကာ သန႔္ျပန႔္ေသာအိုးျဖင့္ ၃ခြက္ ၁ ခြက္တင္ႀကိဳပါ။ပိုင္းၿပီသား ဆူးပေဒါင္းပသ္မ်ားကို အတိုင္းအဆမရွိ
ထည့္ႏိုင္ပါသည္။ေဆးႀကိဳၿပီးေသာအခါအနက္ေရာင္အရည္မ်ားထြက္လာပါလိမ့္မည္။ထိုေဆးရည္မ်ားကို အဝတ္ပါးျဖင့္ စစ္၍ ဒိုပါလာသၾကား( ဘယေဆးဆိုင္မ်ားတြင္ ဝယ္၍ရပါသည္။) ကိုအနည္းငယ္ အမႈံ႕ႀကိတ္ထည္ၿပီး ဇြန္ျဖင္ေမႊကာ အေအးခံ၍ မတ္ခြက္အေသးျဖင့္ စေသာက္ပါ။ေသာက္ၿပီး မိနစ္အနည္းငယ္အတြင္းဆီးေၾကာတင္းလာပါလိမ့္မည္။ဆီးသြားၿပီး ေနာက္တစ္ခြက္ထပ္ေသာက္ပါ။အဲဒီလို ဆက္ေသာက္သြားပါ ၂ ရက္ ၃ ရက္အတြင္း သိသာစြာ
သက္သာေပ်ာက္က္ကင္းပါလိမ့္မည့္။အစားေရွာင္စရာ မလိုပါ ေဆးေသာက္ေနစဥ္အတြင္းအနည္းငယ္ေလွ်ာ့စားပါ။ေဟာဒီပို႔စ္ကို ေစတနာျဖင့္ ရွယ္ၾကေသာမိတ္ေဆြမ်ား ျပန္လည္တင္ျပေသာအခါ ဆူးပေဒါင္းပင္ရဲ႕ ပုံကေလးေတြပါ အျပည့္အစုံတင္ျပၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။အားလုံးေသာ မိတ္ေဆြမ်ား ေရာဂါသက္သာေပ်ာက္ကင္းၿပီဆိုလွ်င္ ဝမ္းသာပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
ခ်င္းျပည္နယ္ကအပင္မ်ား ဆူးပေဒါင္း or လယ္ပဒူ botanicaln name Hygrophila auriculata Family Acanthaceaeအခုလိုလယ္ေတြရိတ္သိမ္းတဲ့ကာလမွာေကာက္သစ္ေပၚတဲ့လမွာ ႐ိုးျပတ္ေတာေတြၾကား လယ္ကန္သင္ း႐ိုးတေလ်ာက္ ေရစပ္စပ္မွာအုပ္စုဖြဲ႕ၿပီး ေပါက္တတ္တဲ့ပင္ေျပာ့ေလးေတြပါထူးျခားတာက မာေၾကာလွတဲ့အဝါေရာင္ ဆူးႀကီးေတြကအဆစ္တိုင္းကထြက္ေနတာပါဘဲ စူးမိရင္မလြယ္လွပါဘူး။ဒီဆူးေတြပါလို႔ ဆူးပေဒါင္းလို႔ေခၚၾကတာပါ
အရင္က သိပံအမည္ကို Hygrophila spinosa လို႔ေခၚၾကတယ္ခ်င္းျပည္သာမက ေျမျပန႔္ေဒသမေ႐ြးေတြ႕ႏိုင္တ ဲ့အပင္ေလးေတြပါ တိုင္းရင္းေဆးမွာလည္းေဆးဝင္ပင္တပင္ပါအရွင္နာဂသိန္ေဆးက်မ္းမွာေတာ့ Barlaria longi folia လို႔ေဖၚျပထားတာကေတာ့ စိတ္ဝင္စားစရာပါအခုေခတ္မွာေတာ့ သိပံအမည္မ်ားက ေျပာင္းလြဲခဲ့တာကို ျမင္ႏိုင္မွာပါ အ႐ြက္တင္မက တပင္လုံးေဆးဝင္ပါတယ္ေဆးဝင္ပုံေတြကို မူရင္းေဆးက်မ္းနဲ႔အတူေလ့လာႏိုင္ေအာင္တင္ေပးလိုက္ပါတယ္ ။
Crd : kothetnaing kalay
